Hiểu được vai trò quan trọng của bữa cơm gia đình hằng ngày trong việc gắn kết các thành viên, từ đó giữ gìn hạnh phúc gia đình người Việt, Công ty Ajinomoto Việt Nam đã và đang phối hợp với Hội liên hiệp phụ nữ tỉnh Quảng Nam để triển khai hoạt động “Lớp học nấu ăn Ajinomoto” trên địa bàn tỉnh từ năm 2018. Tại lớp học, không những chị em được trang bị và nâng cao kỹ năng nấu ăn mà lớp học còn bổ sung cho chị em các kiến thức về cân bằng dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm…và một trong những nội dung nhận được nhiều sự quan tâm của chị em chính là cách sử dụng gia vị hợp lý trong chế biến món ăn.

Theo PGS.TS.BS. Tạ Thị Tuyết Mai - Trưởng khoa Dinh dưỡng – Bệnh viện Nhân dân Gia Định thì gia vị nhìn chung là thành phần không thể thiếu trong nấu nướng của những người nội trợ. Tuy nhiên, sử dụng gia vị như thế nào là hợp lý để vừa giúp tăng cường vị ngon cho món ăn, vừa đảm bảo sức khỏe là thông tin không nhiều người biết.

Trên thực tế, bản chất của nhiều loại gia vị là những thành phần gần gũi và quen thuộc trong tự nhiên. Muối là natri clorua đến từ biển; đường là sucrose có nhiều trong trái cây; bột ngọt có thành phần chính là glutamate - một loại axit amin cấu thành nên chất đạm, tồn tại trong nhiều nguồn thực phẩm như thịt, cá, hải sản, rau củ, sữa…và là yếu tố tạo nên vị umami hay còn gọi là vị ngọt thịt.

Với gia vị muối, sử dụng quá ít hay quá nhiều muối đều làm mất cân bằng điện giải và gây nên nhiều rối loạn trong cơ thể. Tại Việt Nam, theo kết quả điều tra toàn quốc năm 2015, trung bình một người trưởng thành tiêu thụ tới 9,4 gam muối/ngày, nghĩa là cao gần gấp đôi so với khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là dưới 5g muối/ngày (gần 1 muỗng cà phê muối).  Ăn nhiều muối là nguyên nhân chính góp phần làm gia tăng tỷ lệ mắc bệnh tăng huyết áp và các trường hợp tử vong do bệnh tim mạch cũng như các bệnh không lây khác. 

Đường giúp mang lại vị ngọt cho món ăn, giúp món ăn ngon hơn. Khi ăn vào, đường được chuyển hóa nhanh chóng thành năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, việc sử dụng quá nhiều đường gây ra các nguy cơ về thừa cân, béo phì và tiểu đường. Theo khuyến cáo của Cơ quan Quản lý Thực Phẩm Anh, phụ nữ không ăn quá 50g và nam giới không ăn quá 70g đường đơn mỗi ngày.

Bột ngọt là một gia vị quen thuộc giúp mang lại vị umami, làm món ăn ngon hơn. Nhiều tổ chức y tế và sức khỏe uy tín trên thế giới như Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hay Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) xác nhận bột ngọt là một gia vị an toàn với liều dùng hàng ngày (ADI - acceptable daily intake) “không xác định”. Tại Việt Nam, bột ngọt nằm trong danh mục các chất phụ gia thực phẩm được phép sử dụng trong chế biến thực phẩm và không quy định liều dùng hàng ngày của Bộ Y tế. Lượng bột ngọt dùng mỗi ngày tùy thuộc vào khẩu vị và sở thích của người sử dụng sao cho đạt đến vị ngon vừa miệng nhất.

Nhìn chung, người tiêu dùng nên lưu ý sử dụng gia vị hợp lý để vừa giúp tăng cường vị ngon cho món ăn, vừa đảm bảo sức khỏe. Bên cạnh gia vị, cần lưu ý cân đối nguyên liệu sao cho đầy đủ 4 nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể mỗi ngày là đạm, đường bột, béo và vitamin/khoáng chất.

PGS.TS.BS. Tạ Thị Tuyết Mai - Trưởng khoa Dinh dưỡng – Bệnh viện Nhân dân Gia Định

Để trở thành thành viên và cập nhật nhiều công thức, bí quyết nấu ăn ngon cho gia đình, hãy bấm “Thích” trang Facebook “Lớp học nấu ăn Ajinomoto tại Quảng Nam” theo địa chỉ sau: www.facebook.com/Ajinomoto.quangnam/